پنجشنبه ۱۳ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
چشم‌انداز فساد در اقتصاد ایران در گفت‌وگوی نوید رئیسی با مسعود نیلی:
وقتی سیاست‌ها با منافع خاص استمرار پیدا می‌کند و تغییر و اصلاحی در آنها صورت نمی‌گیرد، معنی‌اش این است که ذی‌نفعان بد کار کردنِ اقتصاد، از قدرت سیاسی بالایی برخوردارند و انبوه بازندگان این وضعیت، از اثرگذاری بر سیاست‌ها در جهت منافع عمومی، ناامید هستند. نکته نگران‌کننده این است که این تعادل، به بهای کوچک‌تر شدن کیک اقتصاد تداوم می‌یابد.چشم‌انداز فساد در اقتصاد ایران در گفت‌وگوی نوید رئیسی با مسعود نیلی حاوی اطلاعات خوبی در این خصوص است.
کد خبر: ۳۹۴۵۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۱
الزام به ساماندهی اقتصادی و اقتصاد سیاسی:
تالکوت پارسونز و آنتونی گیدنز تلاش کرده اند تا به یک پرسش کانونی در جامعۀ سرمایه داری پاسخ دهند: با افزایش ثروت ملی و ثروت طبقۀ سرمایه دار، چگونه می‌توان عامۀ مردم را نسبت به کشور، تعلق خاطر آنها به نظام سیاسی/اقتصادی، حفظ قرارداد اجتماعی و نظم عمومی تداوم بخشید؟ در پاسخ باید گفت که در اقتصاد سیاسی کشورها، سه بازیگر اصلی وجود دارد: حاکمیت، بخش خصوصی و عامۀ مردم (مصلحت عامه). سرنوشت سیاسی کشورها تحت تاثیر دینامیکی است که در میان این سه بازیگر وجود دارد. ادبیات جهانی، واژه حکمرانی (تعامل دولت، بخش خصوصی و حقوق عامه) را بعنوان مبنای کنش متعادل و پیش رونده در حوزه‌های مختلف، مورد پذیرش قرار داده است. در خصوص ایران و در حوزه اقتصاد، این سوال مطرح می‌شود که چگونه با رویکرد حکمرانی، می‌توان اقدام به کاهش تورم دو رقمی در کشور نمود؟ در پاسخ باید گفت که، با توجه به هزینه‌های فزایندۀ نهاد دولت و ناترازی نظام بانکی، منابع مالی برای سرمایه گذاری در تولید و زیرساخت‌های کشور بسیار محدود بوده و یا به علت محدودیت استخراج و مشکلات فروش نفت، به حداقل رسیده است. برای حاکمیت، حفظ وضع موجود با اندکی تعدیل‌های مقطعی تنها راهبرد واقع بینانه خواهد بود، زیرا اصلاحات بنیادی اقتصاد کشور، خانه تکانی‌های جدی سیاسی، فرهنگی و امنیتی به همراه خواهد داشت و ائتلاف‌های متفاوت سیاسی را به وجود خواهد آورد. طبعاً هیچ حاکمیتی با دست خود ساخت قدرت خود را متزلزل نمی‌کند ضمن اینکه در گونه شناسی لذاتِ متصورِ بشر، هیچ لذتی بالاتر از لذت قدرت قرار نمی‌گیرد. حفظ وضع موجود، توان اجرای یک راهبرد دراز مدت را ندارد، اما با تعدیل‌های ماهانه و شکار فرصت‌های کوتاه مدت، قابلیت عملیاتی شدن را دارد.
کد خبر: ۳۹۴۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
کتاب «اقتدار گرایی ایرانی در عهد پهلوی» محمود سریع القلم :
«چرا ایرانیان در قدرت سیاست و حکمرانی دائماً شکست می خورند؟» موضوعی است که در کتاب اقتدار گرایی ایرانی در عهد پهلوی به قلم دکتر محمود سریع القلم استاد دانشگاه و نویسنده بدان پرداخته شده است. پیش فرض کتاب بر آن است که بررسی نماید که آیا ایرانیان جامعه ای اهل دانایی ( دانش ورزی) و قانون ( نظم گرایی) حول یک جهان بینی توصیه شده و از پیش آماده و تجویزی هستند ؟ یا اینکه شاهد نوعی اهمال تاریخی در بحث اندیشه ورزی و اراده گرایی ایرانیان برای فعالیت در حوزه های سیاسی ، قدرت و حاکمیتی می باشیم. به گونه ای که هر جریان سیاسی با اندکی تلاش قادر به حرکت به سمت کرسی حاکمیتی بوده و حاکمیت موجود به همین دلیل در ستیز دائمی با کلیه جریاناتی باید باشد که قصد تحرک سیاسی خارج از وضع موجود را دارند؟ لازم به توضیح است که از قلم همین نویسنده، کتاب اقتدارگرایی ایرانی در عهد قاجار هم قبلا منتشر شده است.
کد خبر: ۳۹۳۴۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۹
کیفیت حکمرانی اقتصادی ایران در گفت‌وگو با مسعود نیلی و نوید رئیسی:
در‌حالی‌که اخبار ضدونقیض از وضع مالیات‌های جدید به پای ثابت اخبار اقتصادی تبدیل شده، به نظر می‌رسد یادگیری سیاستگذاران از تجارب موفق اصلاحات اقتصادی در جهان صفر بوده است. تجربه نشان می‌دهد شرط لازم موفقیت اصلاحات اقتصادی تعامل و همراهی با شهروندان است، و تجربه موفق یونان گواه همین نکته به شمار می‌رود. با‌این‌‌حال در ایران دولت در حالی سراغ بهره‌مندی از مالیات آمده که همزمان حاضر به پرداخت امتیازهای آن به شهروندان نیست. محمد طاهری، در گفت‌وگو با مسعود نیلی و نوید رئیسی به بررسی این موضوع پرداخت.
کد خبر: ۳۹۳۴۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۶
یادداشت محمدرضا نوروزپور؛
هر حکومتی که بتواند چنین رفاه و آسایش و آرامش و سروری جهانی در حوزه اقتصاد برای مردمش فراهم کند اگر در پاره‌ای مسائل هم سخت گیری کند کسی ککش نمی‌گزد و اساسا متوجه چنین سخت گیری نمی‌شود و یا آن را در ازای رفاه و آسایشی که دارد نادیده می‌گیرد. این‌ها البته به معنی بی نقص بودن چین نیست و اساسا هدف از این نوشته تعریف و تمجید از چین و نکوهش ایران و مسئولان خودی نیست، بلکه صرفا توصیه به یادگیری و رعایت انصاف در سخن گفتن با مردم و شاهد مثال آوردن برای آنها است.
کد خبر: ۳۸۹۸۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۶
محمود سریع القلم:
محمود سریع القلم در یادداشتی، دو دلیل اولویت ندادن به رشد و توسعه اقتصادی از یک طرف و نظام سیاسی غیرشمول گرا از طرف دیگر، ریشه‌های شکست سیاست ورزی و حکمرانی مطلوب در ایران بوده‌اند. وی در آخر به این نتیجه گیری می رسد که: در جهان پر چالش امروز اگر کشوری، اساس حکمرانی را اقتصاد رقابتی بین المللی تعریف نکند چاره‌ای جز مساوی شمردن حکمرانی با قدرت برای قدرت ندارد: مسیری که روسیه رفته، ولی چین با تنظیم روزانۀ اقتصاد خود با واقعیاتِ سیاست روز، و ضمناً برگرفته از تعلیمات کنفوسیوسی، هم ثروت مردم خود را افزایش می‌دهد و هم همه را با ثروت خود مجبور می‌کند به چین احترام بگذارند.
کد خبر: ۳۸۵۳۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۶
التهاب پاییزی؛ ریشه‌ها و مرهم‌ها؛
در دو ماه اخیر،بعد از اعتراضات مردمی به فوت مهسا امینی، صد‌ها مصاحبه با جامعه شناسان، اقتصاددانان، اهالی رسانه، سیاسیون و صاحبان فکر و تحلیل صورت گرفته تا ریشه‌ها و زمینه‌ها شناسایی شود. بررسی و ارزیابی این مصاحبه‌ها و بویژه کوشش برای تبدیل آنها به سند‌های سیاستی و گزاره‌های راهبردی می‌تواند درس‌ها و نکات مفید و موثری به منظور صیقل بخشی به شیوه‌های حکمرانی در جمهوری اسلامی به دست دهد. در این مکتوب، گزاره‌های مشترک ۱۰ مصاحبه از جامعه شناسان در ۵ سطح ارائه می‌شود تا گونه‌ای از فرآوری محتوا که امروزه مورد نیاز دستگاه‌ها و سازمان‌های صاحب نقش در مدیریت افکار عمومی و تعامل مستقیم با جامعه است، تحقق یابد.
کد خبر: ۳۸۴۸۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۲
یادداشت حسین شیرزاد؛
اگر کشوری جمعیت رو به رشد، شرایط نامناسب جغرافیایی و بی ثباتی سیاست گزاری‌های زراعی داشته باشد، به طور مکانیکی به واردات خارجی گندم وابسته خواهد شد. هیچ کشوری در مورد امنیت غذایی خویش مصالحه نمی‌کند. اگر می‌خواهیم کشور مان از نظر مولفه امنیت غذایی پیشرفت کند، باید "مسئله گندم" را در معادلات ژئوپلتیکی به صورت جدی‌تر لحاظ نموده و سیاست خودکفایی حداکثری و بهزراعی، بهنژادی، مکانیزاسیون و رزیم تغذیه و مدیریت آفات و بیماری‌های انضمامی در این کالای اساسی را بکمک الگوی "تریالکتیک" سه گانه (تولید ملی گندم، کشت فراسرزمینی گندم و واردات هدفمند) بصورت برنامه‌های "روشمند، هدفمند، مستقل، اما همگرای"، در صدر برنامه‌های توسعه زراعی ملی در سپهر برنامه ریزی‌ها دنبال نماییم.
کد خبر: ۳۸۲۱۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۰
اصلاحات حکمرانی؛
این روزها، دولت از یک جراحی بزرگ اقتصادی سخن می‌گوید. سوای از درستی یا نادرستی این برنامه اقتصادی دولت، این یادداشت به دنبال یادآوری مسئله دیگری است: تقدم اصلاحات حکمرانی بر هرگونه برنامه سیاستی. من در کتاب‌های «حکمرانی خوب و توسعه» و «در تکاپوی حکمرانی خوب» بر پایه تجربه‌های جهانی نشان دادم که در کشور‌های در حال توسعه هیچ برنامه سیاستی از جمله برنامه‌های صرفا اقتصادی، بدون انجام اصلاحات در ساختار حکمرانی به موفقیت دست نیافتند.
کد خبر: ۳۷۸۳۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۸
جواد صالحی اصفهانی، اقتصاددان:
در ایران هر فرد هر سال به طور متوسط ۵ هزار دلار پول نفت داشت. من درآمد نفت را به قیمت امسال تقسیم می‌کنم به جمعیت آن موقع، می‌شود ۵ هزار دلار برای هر نفر به طور متوسـط. الآن این حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ دلار است. این به تحریم‌ها و به این دلیل که جمعیت بیش از دو برابر شده است و قیمت نفت هم به خوبی قبل از انقلاب نیست، برمی‌گردد. ما با ۲۵۰ دلار در سال از بابت نفت، دیگر یک کشور نفت‌خیز پولدار نیستیم. یک کشور تقریبا معمولی هستیم. خیلی از کشورها از چیز‌های دیگر همین‌قدر درآمد دارند.
کد خبر: ۳۷۵۸۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۷
حقوق اجتماعی چیست؟
اتحادیه اروپا در میان خیل نهاد‌ها و سازمان‌های منطقه‌ای و جهانی، موقعیت ممتاز و یگانه‌ای دارد. این اتحادیه هم اکنون بلوک تجاری قدرتمندی است که روابط اقتصادی گسترده‌ای با قدرت‌های بزرگ اقتصادی دارد؛ و بزرگ‌ترین معامله گر تجاری جهانی محسوب می‌گردد و جدا از کارکرد اقتصادی از کارکرد سیاسی نیز برخوردار است.
کد خبر: ۳۷۳۶۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۵
ادوارد لویی:
وقتی من چیزی می‌نویسم به من می‌گویند «دهنت را ببند، تو آنها را متهم به نژادپرستی و همجنسگراستیزی می‌کنی، تو آنها را به درد میاروی.»، اما وقتی طبقه کارگر خودش به سخن می‌آید همین آدم‌ها خطاب به این طبقه می‌گویند «دهنتون را ببندید شما‌ها نژادپرست و همجنسگراستیز هستید.» این آدم‌ها می‌خواهند به هر قیمتی که شده مانع شنیده شدن صدا و به جنبش درآمدن آدم‌های طبقه کارگر شوند. بورژوازی یک نظام پرتناقض دائمی ست که همیشه در آخر می‌گوید «صدای آنها را خفه کنید.»
کد خبر: ۳۷۲۱۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۶
اکونومیست بررسی کرد؛
اکونومیست نوشت؛ در ژانویه، امارات متحده عربی اعلام کرد که برخی از خارجی‌ها مانند پزشکان، مخترعان و دانشمندان می‌توانند برای شهروندی در این کشور درخواست بدهند. عربستان سعودی در ماه نوامبر اعلام کرد که به تعداد نامعلومی از مهاجران تابعیت داده است. در حال حاضر اکثر کشور‌های حاشیه خلیج فارس ویزا‌های اقامت طولانی مدت را ارائه می‌دهند که نیازی به کار کردن در این کشورها ندارد. یک طرح جدید در امارات متحده عربی به مهاجران اجازه می‌دهد به جای بازگشت به کشورشان در این کشور بازنشسته شوند.
کد خبر: ۳۶۸۵۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۳
گرامیداشت نخستین سالگرد داود فیرحی؛
در ارزیابی کارنامۀ فکری و پژوهشی داود فیرحی (۱۳۹۹-۱۳۴۳) بر پایۀ آثار مکتوب و گفتار‌های او، می‌توان از دو قلمرو موازی سخن گفت: یکی فقه سیاسی و دولت در اسلام؛ دو دیگر، پژوهش‌های تاریخی در دو بخش: رخداد‌های صدر اسلام و تحولات ایران در دوران مدرن. لازم به ذکر است که ارزیابی جامع کارنامۀ فیرحی نیازمند مطالعۀ تمام آثار اوست؛ کاری که به فرصتی فراخ و زمانی دراز نیاز دارد؛ بنابراین آنچه در این نوشته می‌آید، هرچند با رجوع به آثار او فراهم آمده، اما صرفاً نگاهی اجمالی به کارنامۀ فیرحی در حد امکان و مجال است. در این نوشتار، دربارۀ کارنامۀ فیرحی در دو قلمرو یاد شده، نکاتی را بر سبیل ایجاز ذکر می‌کنم.
کد خبر: ۳۶۶۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۵
محقق داماد:
آیت‌الله محقق داماد گفت: جهان، جهان شرک شده است و هرکس برای خدای خود خون می‌ریزد و این خلاف آموزه‌های ادیان الهی است. راه‌حل مشکل اصلی، بازگشت به هدف ادیان و تفسیر عقلایی و منطقی دستورات دینی است.
کد خبر: ۳۶۵۵۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۶
احسان خوش‌نژاد؛
تثبیت شهروندی بمعنای گرایش صرف به جمع و نادیده گرفتن حقوق فردی نیست. برای مثال برخی معتقدند که این موضوع، نقطه‌ی تفاوت دموکراسی و لیبرالیسم است بطوریکه توجه در لیبرالیسم به فرد و آزادی‌های فردی معطوف است، اما در دموکراسی اولویت با قرارداد اجتماعی و نظر اکثریت است. هرچند که لیبرال دموکرات‌ها معتقد هستند این تفاوت و شاید تزاحم را با احترام به حقوق اقلیت مرتفع نموده اند.
کد خبر: ۳۶۴۴۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۴
پژوهشگر علوم اجتماعی؛
تعبیر همبستگی اجتماعی، در وهله اول به نظر مفهومی تکراری و کلیشه‌ای می‌آید که گویی گوینده یا نویسنده آن مرادش نوعی توصیه ساده اخلاقی به ضرورت مشارکت و همدلی در عرصه عمومی است، امری که معمولا در سطح شعار باقی می‌ماند و گویی همگان می‌د‌انند که محقق‌شدنی نیست. آرمان ذاکری، پژوهشگر علوم اجتماعی، اما در کتاب مفصلی با این عنوان ضمن دفاع از همبستگی اجتماعی، از ضرورت آن سخن گفته و با معرفی مکتب موس و دورکیم در جامعه‌شناسی، دشمنان آن یعنی فایده‌گرایی و فاشیسم را نقد کرده است.
کد خبر: ۳۶۱۹۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۱۶
مقاله نظام بهرامی کمیل؛
خودبنیادی یا خودمختاری Autonomy به معنای توانایی برای تصمیم‌گیری و هدایت خود است. خودبنیادی را باید به صورت طیفی دید که سر دیگر آن دگربنیادی Heteronomy است. فرد، جامعه یا سیستمی خودبنیادتر است که خودش به آنچه فکر یا عمل می‌کند باور داشته باشد و در برابر تلاطم‌های بیرونی با ثبات‌تر باشد.
کد خبر: ۳۵۹۶۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۶
حسین راغفر هشدار داد:
حسین راغفر گفت: باید بازار کار آینده را بشناسیم و برای جلوگیری از بیکاری گسترده جهانی، نیازمند قرارداد اجتماعی جدید و نظام حمایت اجتماعی بسیار گسترده‌تر هستیم. امروز در بعضی کشور‌های صنعتی، این پیش‌بینی‌ها شکل گرفته که حمایت‌های مالی و غذایی از این جمعیت عظیم و بیکار، چگونه باشد که از وقوع شورش‌های گسترده پیشگیری کند. ما هم باید از امروز به فکر نظام حمایت اجتماعی برای این جمعیت عظیم بیکار باشیم.
کد خبر: ۳۵۹۲۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۴
حکمرانی؛
حکمرانی مانند سلامتی جسم انسان، اصول دارد و اگر آن اصولِ جهانشمول رعایت نشوند، کارآمدی دچار اختلال می‌شود. اولین شرط حکمرانی، ایجاد امنیت فکری، شغلی، مدنی و اقتصادی است. بعد از اینکه سطح قابل توجهی از این امنیت فردی تحقق پیدا کرد، حفظ هویت و تعلق‌خاطر اهمیت پیدا می‌کند.
کد خبر: ۳۵۳۵۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۳